Göğüs hastalıklarının bayanlarda sıklıkla görüldüğü biliniyor lakin çocukluk periyotlarında de göğüs hastalıklarına rastlanabiliyor. Çocuklarda göğüs sıhhatinin korunması için anne babaların bu mevzuda şuurlu olması ve çocukların sıhhat denetimlerinin ihmal edilmemesi değer taşıyor. Memorial Hizmet Hastanesi Çocuk Cerrahisi Bölümü’nden Prof. Dr. Hülya Öztürk, çocuklarda göğüs hastalıkları ve tedavi formülleri ilgili bilgi verdi. 

Çocuklarda farklı göğüs hastalıkları görülebiliyor

Çocuklarda görülen göğüs hastalıkları doğuştan ya da sonradan olabilir. Konjenital yani doğumsal olarak göğüs yahut göğüs başının hiç bulunmaması ya da aksesuar göğüs dokusu biçiminde isimlendirilen birden fazla göğüs başı, göğüs dokusunun olması üzere tablolar görülebilir. Göğsün hiç olmaması ender görülürken, aksesuar göğüs toplumda yüzde 1-2 sıklığında görünebilmektedir. Bunun dışında göğüs asimetrisi denilen, göğsün büyüklükleri ortasında fark olması çok sık rastlanan bir durum olup, hormonal yahut travmaya bağlı gelişebilir. Makromasti ismi verilen göğüs dokusunu çok büyümesi obezite ile bir arada ortaya çıkabilir. Göğüs atrofisi yani olağan boyutta bir göğsün süratle küçülmesi, süratli kilo kaybı görülen hastalarda ve yeme bozukluklarında olabilir. Juvenil hipertrofi yani çok büyüyen göğüs, tek yahut çift taraflı olarak gelişme çağındaki çocuklarda göğüs dokusunun hormonlara çok hassas olmasına bağlı gelişmektedir. Göğüs dokusu, ergenlikle bir arada çok süratli büyüme gösterebilir. Bu durum kız çocuklarında utanma, erkek çocuklarda ise toplumdan soyutlanma, geniş giysiler seçme üzere durumlar ya da boyun ve sırt ağrılarına neden olabilir.

Bununla birlikte yenidoğan ya da ergenlik periyodunda mastit denilen göğüs enfeksiyonuyla karşılaşılabilmektedir. Göğüs travmaları, göğüs başı akıntısı, mastalji yani göğüs ağrısı bilhassa menstürasyon döngüyle alakalı ağrı ve göğüste kitle, çocuklarda görülebilen göğüs hastalıklarıdır.

Yanlış beslenme alışkanlıkları değerli bir risk faktörü

Memenin doğuştan hastalıkları az görülürken, sonradan ortaya çıkan hastalıkları bilhassa ergenlik devrinde hormonal durumlar, beslenme alışkanlıkları ve kullanılan ilaçlara bağlı olarak daha sık görülebilmektedir.

Meme kanseri, ergenlik yahut çocuk yaş kümesinde epeyce az görülür. Göğüs kanseri 20 yaş altındaki bayanların milyonda birinde görülürken, tüm çocukluk çağı kanserlerinin %1’ini oluşturur. Göğüs kitleleri ise 18 yaş altında %3,35 olarak tespit edilmiştir. Bu kitleler çoklukla güzel huyludur.

Çocuklarda göğüs hastalıkları konusunda bunlara dikkat edin   

• Genetik faktörler (ailesel geçiş)
• Hormonal nedenler, bilhassa östrojen hassaslığın artması (adrenal kaynaklı –yiyeceklerden)
• Kullanılan kimi ilaçlar
• Plastikten yapılmış günlük kullanım malzemeleri
• Östrojen içeren eserlerin tüketilmesi 

Çocuklarda bu belirtilere dikkat!

Tüm çocuklar ve ergenlik çağındaki bireylerin şikayeti olmasa bile yıllık denetimlerinin yapılması gerekir.

Özellikle ergenlikte daha evvel göğüs kafesi bölgesine radyasyon almışsa, ailede göğüs kanseri hikayesi ya da ailesel BRCA-1 ve BRCA-2 gen bozukluğu tespit edilmişse bu bireyler daha yakından takip edilmelidir. Çocuklarda bu belirtiler fark edildiğinde vakit kaybedilmeden çocuk cerrahisi uzmanına başvurulmalıdır.

• Memede ele gelen kitle, ağrı
• Meme başında akıntı
• Meme derisi üzerindeki eritem ( Kılcal damarlarda kan toplanması sonucu oluşan kızarıklık), ülserler göğüs başının içe çekilmesi
• Koltuk altı lenf nodlarının büyümesi
• Meme büyüklüklerinin farklı olması 
• Memede asimetri

Çay, asitli içecekler, kahve ve çikolataya dikkat! 

Yenidoğan periyodunda rastlanılan neonatal mastit yani apse, sık olmamasına karşın sepsis denilen tabloya yol açarak bebeğin hayatını tehdit edebileceği için gerekirse yatış yapılarak tedavi gerçekleştirilmelidir. Yeniden çok büyüme gösteren göğüs dokusu çocuklarda iskelet bozuklukları, duruş anomalileri ve baş boyun ağrılarına neden olabilir. Göğüs başı akıntıları gerekli tetkikler yapıldıktan sonra uygun antibiyotik tedavisi ile gerileyebilmektedir.

Mastodoni ve mastalji yani göğüs ağrıları yüzde 40 oranında görülür, göğüs dokusunun şişmesine bağlı nodülarite artışını neden olabilmektedir. Ağrı kesici ilaçlar yarar sağlayabilmekle birlikte, çay, asitli içecekler, kahve ve çikolata tüketiminin kısıtlanması tedavide öne çıkmaktadır.

Meme hastalığında tedavi çocuğa özel planlanıyor

Çocuklarda göğüs hastalıklarının tanısı; fiziki muayenenin yanı sıra ultrason, ince iğne biyopsisi ve MR üzere tetkikler ile belirlenmektedir. Hastalığın özelliği belirlendikten sonra uygun tedavi bireye özel planlanmaktadır. Göğsün az gelişmesi yahut asimetri kelam konusu ise, iskelet gelişimi tamamlandıktan sonra redüksiyon mamoplastisi yani göğüs küçültme ameliyatı yapılabilir. Kitle varlığında gerekli tetkikler sonrası kitlenin âlâ huylu olduğunun belirlenmesi durumunda takip ön planda olmalıdır. Şayet ağrı ve iskelet bozukluğuna neden olan, süratli büyüyen bir kitle varsa, bu kitleler daha fazla göğüs dokusunun yol açmadan cerrahi süreçle çıkarılmalıdır. Çocuklarda az görülen göğüs kanserinde ise geniş doku rezeksiyonuyla bir arada kitlenin tamamı çıkarılmalıdır. 

Erkek çocuklarında da görülebiliyor

Meme hastalıkları yalnızca kız çocuklarında değil, erkek çocuklarında da görülen bir hastalıktır. Asimetrik göğüs büyümesi (erkek çocuklarda bayan tipi göğüs büyümesi dediğimiz jinekomasti ), göğüs başı akıntısı, göğüste ağrılı yahut ağrısız kitle varlığında öncelikle gerekli tetkikler yapıldıktan sonra uygun tedavi usulleriyle hastanın takibinin yapılması önerilmektedir. 

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı