Herkesin toksik şahıslar ve ilgilerle karşılaşabileceğini belirten uzmanlar, bu bireylerin yakın etrafımızda de olabileceğini söylüyor. Bağlantılarda çaresizlik, öfke, suçluluk, daima açıklama yapma gereği hissetmek üzere hislere dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bu hisleri sık yaşıyorsanız bu bağın toksik olduğunu söyleyebiliriz.” diyor. Toksik şahısların özür dileme eğiliminde olmadığını vurgulayan Bhais, toksik şahısların olumsuz hislerini karşısındakine atarak onları da aşağı çektiğinin ve bu şahıslarda çoklukla kişilik bozukluğu sorunu olduğunun altını çiziyor.

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, toksik şahısların ve toksik münasebetlerin özelliklerine dair açıklamalarda bulundu.

Toksik kişiyi ya da bağlantıyı vakitle tanırız

Hepimizin hayatında vakit zaman toksik beşerler, toksik bağlantılar olabilir diyerek kelamlarına başlayan Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bu kişi akrabalardan, aileden biri, arkadaş, sevgili yahut eş olabilir. Kısa periyodik hayatımıza girebilir ya da uzun periyodik hayatımızda kalabilir. Biz bu şahısları süreç içinde bize hissettirdikleri ya da ilginin formuyla tanıyoruz.” tabirlerini kullandı.

Sık yaşadığınız olumsuz hisler ilginin toksik olduğunu gösterir

‘Toksik’ kavramının ‘zehirli’ demek olduğunu hatırlatan Bhais, “Yani bizi zehirleyen, bizi aşağı çeken. Biz toplumsal bağlantılarımızı neden kurarız? Daha yeterli daha keyifli, daha başarılı olabilmek, bize yürek vermesi, dayanak olması için. Lakin bu bireyler tam zıddını yapar. Biz bu şahısları nasıl tanıyoruz? Öncelikle bizim münasebetlerimizde hissettiğimiz hislerden bunu çıkartıyoruz. Şayet birtakım beşerlerle bağınızda çaresizlik, öfke, suçluluk üzere, daima açıklama yapma gereği hissetmek üzere birtakım hisleri sık yaşadığınızı düşünüyorsanız, bu münasebetin aslında toksik bir ilgi olduğunu söyleyebiliriz. Karşı tarafın bizi bir formda manipüle ettiğini, değiştirmeye, denetim etmeye, belli istikametlere çekmeye çalıştığını düşünebiliriz. Yaşadığımız bu hislerden anlayabiliriz.” diyerek toksik bağlantıyı açıkladı.

Haklı olsanız bile suçluluk hissi yaşamanıza neden olurlar

Sağlıklı alakalarda de tarafların birbirlerine yanlış davranışlarda bulunabileceğine, kusurlar yapılabileceğine ve kırıcı olunabileceğine değinen Bhais, “Sonrasında özür bekleriz. Lakin bu bireylerde geri vites yoktur, yani geri adım atma durumu yoktur. Bu bireyler yanlış bir şey yaptıklarını düşündüklerinde ya da siz bunu düşünüyor olsanız bile asla özür dilemezler. Hatta şöyle olur, dersiniz ki, ‘bu durumda yüzde yüz ben haklıyım, bu bahiste da bir şey diyemez artık’. O konuşma o denli farklı yerlere masraf, o denli gündemler açılır ki sonrasında siz kendinizi suçluluk hissiyle bulursunuz. Aslında baktığınızda burada da bir manipülasyon var.” dedi.

Özür dilememek gereksinimlerine yeterli geliyor

“Özür dileyememenin birçok sebebi olabilir.” diyen Bhais bu şahıslarda sebebin özgüvenle bağlı bir sorun olduğuna dikkat çekti. Bhais, “Kendisine bir yıkım üzere gelebilir. Bu şahıslar için özür dilemek, ‘ben yanlışım, ben kusurluyum, bana olan hürmet kaybolacak, bu yüzden asla geri adım atmamalıyım, sonuna kadar gitmeliyim’ demek. Alışılmış ki bunların da çocukluk öğrenmeleri ve aile yaşantılarından geldiğini biliyoruz. Bu bireyler durduk yere bu türlü olmuyorlar. Fakat bir halde onların gereksinimlerine özür dilememek güzel geliyor. Lakin karşıdaki insanın gereksinimine düzgün gelmiyor.” açıklamasında bulundu. 

Olumsuz hisleri size de geçer 

Bu bireylerin, bağlarda daha fazla sorun yaşayan, ziyan görebileceğini, yalnız olduğunu, kimseye güvenmemesi gerektiğini düşünen şahıslar olabileceğini kaydeden Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bu şahısların de hayata bakışıyla baş etme yolları aslında bu münasebet stili. Yaşadıklarının sonucunda bireyler bu türlü bir usul geliştiriyor. Özür dilememek, karşı tarafa kimi hisler hissetmek üzere. Zira vaktinde kendisi de bunu hissetmiş. Olumsuz his aynası diyorum ben buna. Kişi hissettiği hisleri aslında karşı tarafa aktarıyor.” dedi.

Bu şahıslarda çok önemli bir memnuniyetsizlik beklendiğini söyleyerek kelamlarına devam eden Bhais, “Sürekli mutlu olmama durumu vardır. Tenkit vardır, daima bir şeylere sinirlenirler, kızarlar, rahatsız olurlar, alınganlık gösterirler. Bir kafeye gidersiniz garsonla tartışırlar, sinemaya gideceksinizdir sinemanın yeri ile ilgili şikayet ederler. Siz de bir mühlet sonra o hisleri satın alırsınız, bir mühlet sonra sizde onun yanındayken bu hisleri sık hissettiğinizi daha eleştirel, daha alıngan olduğunuzu fark edersiniz. Aslında sizi de o hislerle aşağıya çekmeye çalışırlar.” biçiminde konuştu.

Toksik şahıslar için ‘kötü kalpliler’ diyemeyiz

Bu bireylere ‘kötü insanlar’ denilemeyeceğinin altını çizen Bhais, “‘Bu kişi berbat kalpli ve bana bunu yapmaya çalışıyor’ diyemeyiz. Yalnızca hayatta öğrendikleriyle, aldıkları topladıkları bilgilerle bu türlü baş edebildikleri için kişi bunu yansıtıyor. Mesela, tıpkı şeyleri onlara yapmaya başlarsanız bunu olağan karşılarlar. Onlar esasen bağın tabiatının bu olduğunu düşünüyor. O yüzden de siz ona tıpkı formda davrandığınızda  o kendini gerçekleştiren kehanet üzere düşünüyor. ‘Böyle olacağı muhakkaktı, esasen bu türlü olmasını bekliyordum’ diye düşünürler.” kelamlarıyla açıkladı.

Toksik kişiliğin farkına varılması çok zor

Bu durumun farkında varılmasının çok güç olduğunu söyleyen Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bireyler lakin, hayatlarında değer verdiği bireylerle sorun yaşadığında, münasebetlerinde ya da hayatı yaşama halinde sorun olduğunu fark ettiklerinde terapiye başvuruyor. Diyor ki, ‘ben memnun değilim, ben hayatımdan şad değilim, yani ortada bir şey yok lakin ben mutlu değilim.’ Ya da ‘Ben herkesle tartışıyorum, herkesle hengame ediyorum. Herkes benden uzaklaşıyor, yalnız hissediyorum.’ Lakin bu şikayetlerle, dolaylı yollardan fark ederek geliyorlar.” açıklamasında bulundu.

Davranışları ekseriyetle kişilik bozukluğu kaynaklı 

Toksik insanların davranışlarının altında yatan nedenin aslında bir hastalık olduğunu lisana getiren Bhais, “Altta yatan neden, tasa, depresif bir durum, kişilik bozuklukları olabilir. Ekseriyetle kişilik bozuklukları daha sık gördüğümüz bir neden oluyor. Bu nedenle yeterli insan yahut berbat insan olarak değerlendirmemek, bunun bir hastalık olduğunu bilmek gerekiyor.” ihtarında bulundu.

Sağlıklı bir bağlantıda aldığınız kadar verebiliyor olmak önemli

Memnuniyetsiz,  depresif yahut dertli herkese toksik denilemeyeceğine dikkat çeken Bhais kelamlarını şöyle tamamladı:

“Bir bağın başından sonuna siz bu durumları hissediyorsanız o toksik bir kişidir. Lakin bazen arkadaşlarımızın dosta muhtaçlığı vardır, bir şeyleri anlatmaya muhtaçlığı vardır. Kimi insanların çok keyifli olmadığı için sessiz kalmaya muhtaçlığı vardır. Bu devirleri de arkadaşlarla birlikte geçirmek gerekebilir. Sağlıklı bir bağlantıda aldığınız kadar verebiliyor olmak değerlidir. Ben şayet bedelli hissetmek ya da inanç hissi verebiliyorsam, o da bana sevgi ve şefkati verebiliyor mu? Benim gereksinimim olanı alıp ben ona gereksinimi olanı verebiliyor muyum? Bir taraf daha fazla veriyorsa, bir taraf daima daha fazla alıyorsa o vakit orada istikrarsız ve sağlıklı olmayan bir bağ vardır.”

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı