Dert, tehlike ya da tehdit olarak algılanan durumlarda kişinin his ve davranışlarına tesir eden sağlıklı ve doğal bir reaksiyon olarak tanımlanıyor. Temelinde dehşet duygusu yer alan tasayı kaygıdan ayıran en değerli öge ise kişinin ortada somut bir tehlike yokken de daima huzursuz ve huzursuz hissetmesi olarak tanım ediliyor. Günlük hayatı etkilemesi nedeniyle çoklukla zorlayıcı bir durum olarak isimlendirilse da, aslında dert gerçek yönetildiğinde yararlı ve fonksiyonel olabiliyor. Memorial Ankara Hastanesi Psikoloji (klinik) Kısmı’ndan Uzman Klinik Psikolog Eda Atay, telaşın hakikat yönetilmesi hakkında merak edilenleri paylaştı.

 

Kaygı sanılanın tersine sağlıklı olabilir

Kaygı aslında hayatta kalma güdümüzün doğal bir kesimidir. Organizmamızın savaşma -kaçma reaksiyonudur, bizi inançta tutmaya fayda. Makul ölçüde ve denetim edilebilir ise sağlıklıdır hatta kollayıcı fonksiyonu bile vardır. Bireyin mümkün risklere karşı daha dikkatli olmasını, durumu yeterli tahlil etmesini ve olaylar karşısında hakikat biçimde konumlanmasını sağlar. Birebir vakitte motivasyon verici ve harekete geçiricidir. Bunun için şahsa gerekli enerjiyi verir, dikkatini toplamasını ve mevzuya ihtimamla ağırlaşmasını sağlar.

 

Kaygı sizi değil, siz korkuyu yönetin

Bazı beşerler tasayı daha sık deneyimlerken, kimileri ise daha az yaşar. Travmatik olaylar, sıhhat meseleleri, kalıtsal faktörler, geçmiş ömür tecrübeleri ve mizaç dert tecrübelerimizi etkileyen faktörlerdendir. Geleceğe dair plan yapmamıza ve öngörülü davranmamıza imkan sağlayan korkunun yokluğunda ise kişi mutlak bir huzura kavuşmadığı üzere, muhtemel risklere de açık hale gelir, denetimini kaybedebilir ve bu durum sağlıklı değildir.

 

 

Kaygıyı lehinize çevirmek elinizde

Kişi, tüm aksiliklerden sıyrılıp, korkunun olumlu getirilerine odaklanmak istiyorsa zorluklarla baş etme hünerlerini geliştirmeyi hedeflemelidir. Böylelikle yaşadığı endişenin yerini vakitle olumlu hisler alır ve krizi fırsata çeviren birey korkunun esiri değil, işvereni olur. Burada kıymetli olan hissedilen derdin yoğunluğunu denetim altında tutabilmek ve bundan faydalanmaktır. Aksi halde kişi korku bozukluğuyla karşı karşıya kalabilir, bu da giderek yıkıcı bir hal alır. Telaş seviyesi günlük hayatı olumsuz etkileyen bir noktaya ulaşmışsa ve bu hisle fazlaca meşgul olan kişi yapacaklarına bir türlü odaklanamıyorsa bu türlü bir tabloda telaş bozukluğu akla gelmelidir. Bu durumda bir uzmanla görüşerek ruhsal takviye alınması uygun olacaktır. Lakin unutulmamalıdır ki, büsbütün dertsiz bir hayat hayal etmek gerçekçi bir beklenti olmayacağı üzere, sağlıklı da değildir.

 

Kaygıya karşı harekete geçin 

Süreci yanlışsız yönetmek ismine, sistemli bir hayat yaşamak ve bunun için kimi rutinler oluşturmak çok kıymetlidir. Bu noktada yatış-kalkış saatlerini belirleyerek kaliteli bir uykuya kıymet vermek, açık havada yürüyüş yapmak, meditasyona ve nefes sağlayacaktır.

 

Aile ve yakın etraf takviyesi çok önemli

Anksiyete bozukluğu yaşayan bireylerin yakın etrafı de bu durumdan ağır bir biçimde etkilenebilir. Başına berbat bir şey gelecek ve geçmeyecek formunda düşünen birey, bu durumu yaşamamak için kendini geri çekerek hem kendisinin hem de etrafının hayatını kısıtlama eforu içine girebilir. Bu durum kişinin korkusunu anlayamayan yakınları için yersiz görülebilir ve gereğince anlaşılamayabilir. Tasa bozukluğu yaşayan kişinin etrafı ile toplumsal münasebetlerinin bozulmaması ismine yakınlarının hastanın yaşadığı bu durumu kabul etmesi ve elinde olmadığını fark etmesi gerekir. Unutulmamalıdır ki, bizler için kolay olan kimi durumlar, anksiyete bozukluğu yaşayan bireyler için hiç de kolay olmayabilir. Kelam konusu şahsa karşı sabırlı olunması ve desteklemesi epey değerlidir fakat yardımcı olmak ismine tavsiyede bulunmak, baskı yapmak, bireyin yaşadığı durumu hafifletmeye çalışmak ya da aksini ispata çabalamak yararlı olmayacaktır. Bunun yerine bireyi bir uzmandan yardım alması için psikoterapi konusunda yüreklendirmek gerekir. 

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı