Pek çok kişi mide bağırsak rahatsızlıkları sebebiyle bazen hekim önerisi ile bazen de tavsiye üzerine kısa ya da uzun periyodik olarak mide ilaçları kullanıyor. Bu ilaçlar, bir yandan hastalıklarımıza şifa olurken, öteki bir yandan da maalesef kıymetli sıkıntılara yer hazırlayabiliyor. İşte bu sebeple hekiminiz size mide gözetici kullanımını önermiş olsa da mide koruyucular nasıl ve ne vakit, ne kadar müddet ile hangi dozlarda kullanılmaları kıymetlidir?

Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Dahiliye Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Gurur Kamil Basmacıoğlu ‘mide gözetici kullanımı’ hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.

Mide kollayıcı nedir?

Mide koruyucular, tıptaki ismiyle Proton Pompası İnhibitörleri (PPI’ler), yaygın olarak kullanılan ve mide asidi imalini azaltan bir ilaç tipidir. Hem reçeteyle hem de reçetesiz olarak temin edilebilir.

Mide koruyucular ne vakit kullanılır?

Mide koruyucular (PPI’ler) mide asidinin tahrişine bağlı olarak gelişen

–             Mide ülseri ve onikiparmak bağırsağı ülseri (peptik ülser hastalığı),

–              Özofajit,

–              Gastroözofageal reflü hastalığı

–              Helikobakter pylori enfeksiyonu üzere çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadırlar.

Mide koruyucular ne kadar müddet kullanılmalıdır?

Mide koruyucuların (PPI’lerin) tedavi edilen durum için en düşük dozda ve en kısa müddette alınması önerilir; lakin mide koruyucular sıklıkla gereğinden yüksek dozlarda ve gerekenden daha uzun müddet alınabilir. Bu istemeden, hastanın kendisini inançta hissetmesi muhtaçlığı ile gerçekleşebilir. Örneğin; ilaç tedavisine hasta hastanedeyken başlandıysa yahut hastanın belirtilerinin güzelleşip iyileşmeyeceğini görmek için bir deneme olarak başlatıldıysa daha sonra hasta, ilacı bıraktığında yakınmalarının yineleyeceğini düşünerek tıpkı dozda devam edebilir ve ilacı gereken mühletten fazla kullanabilir.

Kısa vadeli mide gözetici kullanımının çeşitli nedenleri vardır. Örneğin; üstte belirttiğimiz Helikobakter pylori enfeksiyonunu tedavi etmek için antibiyotiklere ek olarak mide koruyucular tipik olarak 1 ila 2 hafta müddetle reçete edilir. Midesinde yahut ince bağırsağında ülser olan yahut yemek borusunda mide asidi reflüsü ya da kimyasal hususlara bağlı tahrişi olan bireylere 4 ila 12 haftalık bir mide gözetici kullanımı hekim tarafından reçete edilebilir.

Bir diğer kullanım alanı olarak da tabipler, karın ağrısının nedenini belirlemek için testler yaparken, asit reflü yahut hazımsızlığın yol açtığı karın ağrısı belirtilerinde yakınmaların azaltılması için kısa müddetli mide koruyucuları başlayabilir yahut ilaçlarını büsbütün bırakabilirler.

Her ne gayeyle başlanırsa başlasın tedavi mühleti sonrası ilaçların azaltılarak bırakılmaları gerekir. Ani bırakmalar yakınmaların tekrarıyla sonuçlanabilir. Bir müddet ilaç dozlarının azaltılarak kullanılması gerekebilir.

Mide koruyucular yan tesir yapabilir mi?

Herhangi bir ilaç yan tesirlere neden olabilir. Mide koruyucuların ise önemli olumsuz tesirleri ekseriyetle az görülür; lakin bu ilaçlar akciğer ve önemli bağırsak enfeksiyonlarının (pnömoni ve C. difficile gibi) riskinde artışla ilişkilendirilmiştir.

Ender de olsa mide koruyucular değerli kimi kalp ilaçları üzere öteki ilaçlarla ilaç etkileşimlerine de neden olabilir. Bu nedenle ilaçlarınızı düzenleyen hekiminize, listenize yeni bir ilaç eklendiğinde yahut bir ilacın kesilmesi durumunda bunu bildirmeniz kıymetlidir.

Yeni problemlere davetiye çıkarmayın 

Ek olarak, uzun vadeli mide kollayıcı kullanımı ince bağırsakta bakterilerin çok çoğalması, bağırsak istikrarının bozulması (mikroflora değişikliği), emilim bozukluklarına bağlı olarak kimi mineral ve vitamin eksiklikleri (Demir, Vitamin B12, Magnezyum eksikliği gibi) ve kemik metabolizmasının bozularak kırıklara yatkınlığın artışı üzere çeşitli sıhhat sorunlarına sebep olabilir.

İlaç listenizi ve kaygılarınızı birinci olarak hekiminizle rutin olarak paylaşmanız değerlidir. Mide koruyucuları azaltma yahut bırakma kararı karmaşıktır ve güvenliğiniz için mide gözetici dozunuzu ayarlamadan evvel hekiminize danışmalısınız. Sonuçta hedef, sırf faydayı en üst seviyeye çıkarmak ve yan tesirleri en aza indirmek için gerekli olan ilaçları aldığınızdan emin olmaktır.

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı