Ülkemizde her yıl yaklaşık 3000-4000 kişinin bu hastalıkla karşı karşıya geldiğini söyleyen Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Selim İsbir, teşhisin ekseriyetle farklı bir nedenle yapılan tetkikler sonrasında baht yapıtı konulduğuna işaret etti. Fark edilmeyen anevrizmaların patlamasıyla hayat bahtının önemli oranda düştüğüne işaret eden Prof. Dr. İsbir, özellikle risk faktörlerine sahip bireylerin anevrizma açısından kendilerini denetim ettirmeleri gerektiğine işaret etti. 

 

Kalp damar hastalıkları ortasında görülme sıklığı açısından epey değere sahip olan anevrizmalar çok fazla bilinmiyor. Üstelik hastalığın hiçbir belirti vermeden ilerlemesi ve ülkemizde bu mevzuda bir tarama programının olmaması nedeniyle hastaların mevzuya daha fazla hassasiyet göstermesi gerektiğini söyleyen Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Selim İsbir, bilhassa 65 yaş üstü bireyleri uyardı. 

Abdominal aort anevrizmaların sık görülen hastalıklardan olduğunu belirten Prof. Dr. İsbir, “Tabii Türkiye’de çok kesin sayılar vermek mümkün değil. Yurt dışı literatürlere baktığımızda Amerika’da mevt sebepleri açısından birinci 10’da yer alıyor. Bu açıdan da değerli bir rahatsızlık” dedi. 

  “65 YAŞ ÜSTÜ SİGARA İÇEN, YÜKSEK TANSİYONU OLAN HASTALARDA ANEVRİZMA GELİŞME RİSKİ FAZLA”

Anevrizmalar için en değerli risk faktörlerinin yüksek tansiyon, sigara içiciliği ve ileri yaş olduğunu belirten Prof. Dr. İsbir, “Özellikle erkek hastalarda abdominal aort anevrizmasını daha sık görüyoruz. 65 yaş üstü sigara içen, yüksek tansiyonu olan hastalarda anevrizma gelişme riski fazla. Bir öteki risk faktörü de aile hikayesi. Ailesinde anevrizma hikayesi olan bireylerde anevrizma açısından kendilerini kesinlikle denetim ettirmeliler” diye konuştu.

KARIN BÖLGESİNDE DAHA SIK GÖRÜLÜYOR

Yaşamı tehdit eden bu kıymetli problemle ilgili değerli bilgiler veren Prof. Dr. İşbir, “Aort anevrizmasını bedenimizin ana damarı olan aort damarının genişlemesi olarak tanımlamak mümkün. Aort kalpten, göğüs boşluğuna daha sonra karına ve bütün bedene kanı götüren ana damardır. En sık gördüğümüz abdominal aort anevrizmasıdır. Zira karın bölgesindeki aort damarının duvarı daha zayıftır ve hasebiyle da anevrizma bu bölgede daha sık karşımıza çıkıyor. Bunun yanında karın bölgesinde anevrizması olanlarda göğüste, göğüste anevrizması olanlarda karında da anevrizma olabiliyor” diye konuştu.

“BAZEN SES KISIKLIĞI BİLE UYARICI OLMALI”

Karın ve göğüs bölgesindeki anevrizmaların büyümesiyle birlikte farklı organlara bası yaptığını ve bu durumun da ses kısıklığı, bel ağrısı üzere yaygın şikayetlerle de ortaya çıkabildiğini hatırlatan Prof. Dr. İsbir, “Anevrizma bazen göğüs boşluğunda uzun yıllar sessiz büyür. Örneğin ses tellerimize giden hudut, anevrizmanın tarafından infiltre edildiğinde anevrizma, hastada ses kısıklığıyla kendini gösterebilir. Tıpkı biçimde büyüyen aort bel omurlarına ve hudutlara baskı yaparsa da bel ağrısı şikayetine neden olur. Münasebetiyle bu türlü sinsi ilerleyen bir hastalık için indirekt belirtilerin de hasta açısından değer taşıdığından uyarıcı olmalı.”

“ZAMANINDA TEŞHİS İÇİN ŞÜPHELENMEK ŞART”

Hastalıkta teşhisin çok kolay olduğunu hatırlatan Prof. Dr. İsbir, “Çoğunlukla fiziken bir belirtisi yok. Ancak karın bölgesinde yapılan ultrasonlarda abdominal aortaya bakılmasıyla ya da ekokardiyografi dediğimiz göğüs içerisindeki kalbe yapılan tetkikte aort anevrizmalarını tespit edebiliyoruz. En sıkıntı tespit edilen bölge akciğerlerin yer aldığı göğüs boşluğundaki torasik aort dediğimiz bölgedir. Zira burası çok daha geniş bir boşluk ve anevrizma sinsi olarak büyüyebiliyor. Bu nedenle teşhis koymak açısından şüphelenmek burada en değerlisi. Çarçabuk teşhis konulup tedaviye geçebiliyoruz. Hasebiyle bu noktada erken teşhisin hayat kurtardığını bilhassa belirtmek istiyorum” tabirlerini kullandı.

“KONTROL EDİLMEZSE BİRİNCİ BELİRTİ ANEVRİZMANIN PATLAMASI OLABİLİR!

Anevrizmanın bilhassa erkeklerde daha sık görüldüğünü aktaran Prof. Dr. İsbir, “Kadınlarda da anevrizma görüyoruz. Ancak erkeklerde daha sık görüyoruz. Bu erkeklerde sigara içiciliğinin daha fazla olmasından kaynaklanıyor. Lakin son yıllarda bayan hastalarımızda var” dedi. Prof. Dr. İsbir, hastalığın seyriyle ilgili şu bilgileri verdi: “Aortun çapı olağanda 2.5 cm civarındadır. Bu sayı 4 cm’e çıktığında aslında anevrizma oluşmuştur. Lakin anevrizma 5-5.5 cm’e ulaştığında müdahale ediyoruz. Münasebetiyle anevrizmanın gelişmeye başladıktan sonra müdahale edilmesine kadar geçen mühlet hastadan hastaya değişmekle birlikte yaklaşık 8-10 yıllık bir periyottan bahsediyoruz. Yani burada hasta kendisinin aort damarında genişleme olduğunu bilirse tertipli aralıklarla denetim ettirir ve muhakkak bir sayıya ulaştığında da buna müdahale edilebilir. Ancak hiç bilmez ise hastalık sinsi gelişir ve hastanın haberi yoksa birinci belirtisi rüptür dediğimiz anevrizmanın patlaması da olabilir” sözlerini kullandı.

“ANEVRİZMANIN BULUNDUĞU BÖLGE TEDAVİYİ ŞEKİLLENDİRİYOR”

Anevrizmalar aortun hangi bölgesindeyse ona yönelik tedavi yapılması gerektiğini belirten Prof. Dr. Selim İsbir, tedaviyle ilgili şu bilgileri verdi “Aortun kalpten çabucak çıktığı bölgelerde anevrizmalarda tek talihimiz şu an için açık ameliyat. Fakat göğüs bölgesi ve karın bölgesindeki anevrizmalarda yaklaşık son 15-20 yıldır sıklıkla endovasküler tedavi dediğimiz kapalı usulle muvaffakiyetle tedavi etme talihine sahibiz. Teşhis konulduktan sonraki süreç epey rahat. Bilhassa de şayet anevrizmanın lokasyonu, boyutları ve de anatomik bağı kapalı sisteme uygun ise çok rahat bir tedavi. Hastalar olağan hayatlarını iki gün içerisinde dönebiliyorlar. Kaplı stent dediğimiz yapay greftlerle rahatlıkla tedavi edebiliyoruz. Hasebiyle çok yüz güldürücü bir tedavi. Kâfi ki erken tanıyı koyalım. Maalesef her aort anevrizması endovasküler teknikle tedavi edilemiyor. Bir ekip anatomik özellikler gerekli. Onun için çok ayrıntılı tomografik incelemelerde bulunuyoruz. Ayrıntılı ölçümlerle uygun olup olmadığına karar veriyoruz.”

AORT DAMARI 9.5 SANTİME ÇIKAN 78 YAŞINDAKİ HASTA TEDAVİ EDİLEREK SIHHATİNE KAVUŞTU

Bugün anevrizma tedavisinde epey başarılı sonuçlar alabildiklerini söyleyen Prof. Dr. İsbir, 78 yaşında ve hayli nadir boyuttaki bir anevrizması olan hastasını örnek göstererek şu bilgileri verdi: “78 yaşındaki bu hastamızın karın aortu 9,5 cm’ye kadar büyümüştü ki bu hayli nadir rastlanan bir durumdur. Yani 2.5 santimlik bir aort neredeyse 4 katına çıkmış ve hasta farkında değil. Tesadüfen yaptırdığı böbrek ultrasonunda tespit edilmiş. Doğal çabucak bize geldiğinde ayrıntılı ölçümlerini yaptık. Endovasküler tedaviye uygundu. Kendisini yatırdık. Çabucak endavasküler greftini yerleştirdik. Hastamız bugün çok güzel. Ancak geç kalsaydık bu anevrizma patlayacaktı ve tahminen de hastayı kaybedecektik. Burada anevrizmanın 9.5 cm’e gelmesi epey uzun bir vakit diliminde gerçekleşmiş olsa da bu müddette hiç fark edilmemiş. Birçok hasta bu talihe sahip olmuyor ve anevrizmaları patlıyor ve tahminen de hayatlarını kaybediyor. Hasebiyle tertipli denetim ve erken teşhis anevrizmalarda sahiden hayat kurtarıyor.”

“ RÜPTÜR OLMADAN ANEVRİZMAYA MÜDAHALE EDİLMESİ ÖMRÜ KURTARIYOR”

Hastalık yakalanıp tedavi edilebilirse mevt oranının epeyce düşük olduğunu aktaran Kalp Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Selim İsbir kelamlarını şöyle sonlandırdı: “Anevrizmaya bağlı hayat kaybı oranı yüzde 1’in altında. Fakat tedavi etmediğimiz vakit yani rüptür gerçekleştiği vakit bu hastaların yüzde 50’si hayatını kaybediyor. Şayet şanslılarsa bir merkeze ulaşabiliyorlarsa ameliyat talihini elde edebiliyorlarsa o vakit kurtulma talihleri var. Ancak ameliyatları epey riskli hale geliyor. Hasebiyle anevrizmaya rüptür olmadan müdahale edilmesi hayli önemli.”

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı