Ama tüm bu değerine karşın ne yazık ki karaciğer sıhhatine gerekli ihtimamın gösterilmediğini ve son yıllarda karaciğer hastalıklarının görülme sıklığının arttığını belirten Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Organ Nakli Merkezi’nden Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Hamdi Karakayalı “Karaciğer sıhhatimiz için; istikrarlı ve sağlıklı beslenmek, katkı unsurları içeren işlenmiş besin ve alkolden uzak durmak, fazla kilo ve obezite ile çaba etmek, hareketli bir hayat stilini benimsemek, gereksiz ilaç kullanmaktan kaçınmak, piyasada denetimsiz formda satılan ve içeriği tam olarak bilinmeyen zayıflama çayları üzere mümkün toksik unsurlardan uzak durmak, paklık ve hijyene dikkat etmek son derece önemlidir” diyor. Ülkemizin canlı vericili karaciğer naklinde ise başarısıyla dünya listesinde birinci sırada yer aldığını belirten Prof. Dr. Hamdi Karakayalı, yağlanmadan siroza ve nakile gidebilen süreci ve karaciğer naklinde son gelişmeleri anlattı, kıymetli ikazlar ve tekliflerde bulundu.
Sağlıksız beslenmeden hareketsizliğe, alkol tüketiminden fazla kiloya dek günlük yaşantımızda yaptığımız kimi yanlışlar, bedenimizde hayati rol oynayan karaciğerimizi süratle yıprandırıyor. Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Organ Nakli Merkezi’nden Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Hamdi Karakayalı “Vücutta yağlanma arttıkça karaciğer hücrelerinde de damlacık formunda yağ birikiyor ve karaciğer toplam tartısının yüzde 30 ve daha fazlası yağ hücrelerinden oluşana kadar sinsice ilerliyor, belirti göstermiyor hatta kan analizlerinde bile görünmüyor. Yağlanma arttıkça hepatit denilen karaciğer iltihaplanması, akabinde karaciğerin giderek sertleşip olağan yapısını kaybetmesiyle siroza dönüşüyor. Yalnızca obezite değil, alkol tüketimi de tıpkı senaryoya neden olarak karaciğeri yağlandırıp, fonksiyon kaybı ve karaciğer yetmezliğine neden olabiliyor. Uzun müddetli ve çok alkol tüketenlerin yüzde 90’ında karaciğer yağlanması görülüyor, bu halde alkol kullanımının devamı da yüzde 20 olasılıkla siroza yol açıyor” diyor.
Son evrede nakilden öbür deva kalmıyor
Karaciğer yağlanmasının bilinen bir ilaç tedavisi olmadığına dikkat çeken Prof. Dr. Hamdi Karakayalı, buna karşı alınacak birtakım tedbirlerle karaciğerin kendini yenileme özelliğine sahip bir organ olduğunu belirterek kelamlarına şöyle devam ediyor: “Alkol tüketimi, bilinçsiz ilaç ve reçetesiz eserler üzere makûs alışkanlıklarından kurtulup, sağlıklı beslenme ve tertipli antrenman ile berbata giden süreç durdurulabilir. Lakin bunun için geç kalınmamalıdır zira karaciğerin yapısı bozulup siroz geliştiğinde artık geri dönülemez ve bu kademedeki birçok hasta için tek umut hastalıklı karaciğerin çıkarılarak yeni ve sağlıklı bir karaciğer nakledilmesidir.” Öte yandan her yıl siroz hastalarının yüzde 2-3’ünde karaciğer kanseri gelişme riski bulunduğunu lakin vaktinde teşhis konulursa bu hastaların karaciğer nakli ile hem siroz hem de kanserden kurtulabildiğini vurgulayan Prof. Dr. Hamdi Karakayalı, ülkemizde, tedavisi için karaciğer nakli dışında bir ümit kalmamış ve bağışlanacak bir organı bekleyen, Sağlık Bakanlığı Organ Nakli Bekleme Listesi’ne kayıtlı 2 bin 600 hasta bulunduğunu söylüyor. Prof. Dr. Karakayalı “Organ bağışı muhtaçlığı karşılamaya yetmiyor ve hastaların birçok bekleme sürecinde ne yazık ki hayatını kaybediyor, bu sırada listeye daima yeni hastalar ekleniyor. Buna rağmen donör bulan hastaların tedavi edilmesini sağlayan canlı vericili karaciğer nakli sayılarına bakıldığında ülkemiz 1. sırada yer alıyor” diyor.
Çapraz Nakil ile 2 hastaya eşzamanlı nakil yapılıyor
Nakil etabında farklı teknikler uygulanıyor. Örneğin “Domino Nakil” tekniği özel birtakım hastalıklarda nakil sırasında hastadan çıkarılan karaciğeri, bir diğer hastaya naklederek kişinin ömrüne devam etmesini sağlıyor. Canlı vericiden alınacak olan karaciğer kısmının hastaya küçük gelmesi ve tıpkı durumda ikinci bir verici adayının da olması durumunda, “Dual Nakil” tekniğiyle her 2 donörün karaciğer modülleri tıpkı anda alıcıya naklediliyor ve sorun çözülüyor.
Ayrıca uygun eşleşme sağlandığında “Çapraz Nakil” yoluyla, kan kümesi uymayan hastaların vericilerini birbirleriyle değiştirerek 2 hastaya eşzamanlı olarak karaciğer nakli yapılabiliyor. Bütün bu tahlil üreten gelişmelerin temelinde ise giderek artan deneyim, bilgi birikimi ve hastane genelinde sağlanmış olan uyumlu takım çalışması yatıyor.
Eskiden hayal olan tıbbi gelişmeler yaşanıyor!
Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Hamdi Karakayalı, karaciğer naklinde ülkemizde kısa vakit evvel hayal bile edilemeyecek ameliyatların, günümüzde muvaffakiyetle uygulandığını vurgulayarak “Özellikle canlı vericili nakil deneyimi geliştikçe evvelce nakil bahtı olmayan pek çok durum için yeni usuller uygulanıyor. Kapalı laparoskopik hatta robotik metotlarla tedavi muvaffakiyetle yapılabiliyor. Beklenen ömür müddetlerinin aylar hatta haftalar ile hudutlu olduğu ileri evre karaciğer kanserlerinde, evvel tümör küçültücü tedaviler uygulayıp, gerisinden yaptığımız karaciğer nakilleri ile hastanın yıllarca siroz ve tümörden kurtulmuş olarak yaşamasını sağlıyoruz” diyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
News
