“Yapay zeka akademik dürüstlüğü tehdit ediyor”

ChatGPT’nin esas tehlikesi akademik dürüstlük!

Akademik metinlerin yazılmasında muhakkak bir noktaya kadar yapay zekadan faydalanılabileceğini lisana getiren uzmanlar, öğrenme, araştırma ve bilgi toplama etabında yapay zeka uygulamalarından faydalanılabileceğini söylüyor. Yapay zekanın akademik etiğe zıt düşecek hareketler içerisinde bulunmaması için metnin, intihal ve yanlış bilgiyi önlemek için incelenip düzenlenmesi gerektiğini vurgulayan Arş. Gör. Şeyma Yektar, ChatGPT üzere yapay zeka uygulamalarının yazılı olarak denetimsiz kullanımından kaçınılması gerektiğini kaydetti.

Makine öğrenmesi, manzara sürece üzere alanlarda çalışmalar yürüten Üsküdar Üniversitesi Mühendislik ve Tabiat Bilimleri Fakültesi Yazılım Mühendisliği Arş. Gör. Şeyma Yektar, yapay zeka uygulamalarının akademik metinlerin yazılmasında nasıl kullanıldığı konusunu kıymetlendirdi.

Gelişen teknolojiler ortasında değerli bir yer tutan yapay zeka ve makine öğrenmesi teknolojilerinin, son yıllarda süratle gelişerek birçok alanda kullanılmaya başlandığını söz eden Yektar, “Bu teknolojiler, insanların ürettiği çıktılara misal çıktılar yaratabilmekte ve insanların gücünü ve vaktini kıymetli ölçüde azaltabiliyor. Yapay zeka kavramı genel olarak bilgisayar sistemlerinin insan zekası gerektiren misyonları yerine getirme yeteneğiyle ilgili bir dizi teknoloji ve tekniği kapsar.” dedi.

Akademik metin yazımında muhakkak bir noktaya kadar yapay zekadan faydalanılabilir…

Yapay zekanın insan zekasının, beşerler üzere düşünüp hareket etmeye programlanmış makinelerdeki simülasyonu olduğunu lisana getiren Yektar, şöyle devam etti:

“Kullanıcı girdilerini doğal, beşere emsal bir halde anlamak ve bunlara karşılık vermek için yapay zekayı kullanan sohbet robotu çeşitlerinden biri de ChatGPT. ChatGPT üzere yapay zeka araçlarını kullanmak, verimliliği ve kaliteyi artırarak bilim insanları için inceleme makaleleri yazmayı büyük ölçüde geliştirebilme potansiyeline de sahip. Akademik metinlerin yazılmasında belirli bir noktaya kadar yapay zekadan faydalanılabilir.

Öğrenme, araştırma ve bilgi toplama basamağında yapay zekâ uygulamalarından faydalanılabilir. Ancak, akademik etiğe zıt düşecek hareketler içerisinde bulunmamak ismine bunun sınırlamaları akılda tutulmalı ve oluşturulan metin, intihal ve yanlış bilgiyi önlemek için incelenip düzenlenmelidir ve ChatGPT’nin yazılı olarak denetimsiz kullanımından kaçınılmalıdır.”

Öğrencilerinin ödevlerinin yazımında ve akademik alanda hile yapmalarında kullanılabiliyor

Bir yapay sohbet robotu olan ChatGPT’nin, kendisine yanlışsız soruların sorulması akabinde verdiği yanıtlarla bir metin oluşturduğunu anlatan Yektar, “Yapay zeka bu çalışma sistemi ile öğrencilerinin ödevlerinin yazımında ve akademik alanda hile yapmalarında kullanılabiliyor. Yapay zeka uygulamaları, genel bilgi ve başlangıç noktası oluşturup öğrencilere bu manada hizmet vermek için yararlı bir yol üzere görünebilir. Lakin yapay zeka uygulamaları ile alınan çıktı, bahis uzmanları tarafından hazırlanan profesyonel bir makale üzere değerlendirilmemeli ve alınan bilginin külliyen alıntı yapılacak yahut kaynak gösterilebilecek kadar yanlışsız olmadığının şuurunda olunmalı. Yapay zeka tarafından hazırlanan ve en az ferdî gayret karşılığında elde edilen bir yazılı metnin sahibinin şahsımız olmadığının farkında olmalı ve yapılan bu sürecin intihal olarak değerlendirileceğinin de şuurunda olmalıyız.” diye konuştu.

Yapay zekanın hazırladığı metin tespit edilebiliyor mu? 

Akademik araştırmacıların, bir söz dizisinin ChatGPT üzere bir program tarafından üretilip üretilmediğini tespit etmenin yollarını aradığını da kaydeden Şeyma Yektar, Princeton’da bir öğrenci olan Edward Tian’ın, bu yılın başlarında eğitimcileri amaç alan GPTZero isimli misal deneysel bir araç yayınladığını, bu aracın, bir evrakın ChatGPT üzere büyük bir lisan modeli tarafından yazılıp yazılmadığını denetim eden bir yapay zeka dedektörü olduğunu, bir metnin ‘rastgelelik’ ve ‘varyans’ özelliklerini tespit ederek ChatGPT tarafından oluşturulup oluşturulmadığının olasılıksal tahlilini yaptığını da anlattı.

İntihal programına yapay zeka tespit aracı eklendi…

Arş. Gör. Şeyma Yektar, TUBİTAK ULAKBİM EKUAL kapsamında kullanıma sunulan, öğrenci ödevlerini yanlış alıntılama ve muhtemel intihale karşı denetim etmeyi sağlayan Turnitin isimli programa da ‘Yapay Zeka Tespit Aracı’ eklendiğini lisana getirerek, şu anda mevcut olan ve yapay zeka yazılarını tespit edebilen araçların ‘GPTZero, Turnitin ve RoBERTa Base OpenAI Detector’ olduğunu söyledi.

Yüzde 95 muvaffakiyet vaat ediyor

Dikkat edilmesi gereken noktanın, bu araçların yüzde 100 değil, yaklaşık yüzde 95 muvaffakiyet vaat etmesi olduğunu da söz eden Yektar, metin içerisindeki sözlerin eş anlamlılarıyla değiştirilmesi üzere usullerle metni farklılaştırma, yapay zeka tarafından yazılan metni tespit etme noktasında araçların denetiminden kaçabildiğini vurguladı.

Şeyma Yektar, şöyle devam etti:

“Eğitimde yapay zeka, öğretme ve öğrenmeyi geliştirmek için büyük bir potansiyel sunuyor lakin birebir vakitte dikkatle düşünülmesi ve ele alınması gereken değerli etik zorlukları da beraberinde getiriyor. Yapay zekanın gelişmesinden kaynaklanan etik tasalar da epeyce çeşitli ve karmaşık.

Bunlar; otomasyondan kaynaklanan iş kayıpları, etrafın bozulması ve eşitsizliklerin artması üzere büyük ölçekli problemlerden, yapay zekanın mahremiyetimizi nasıl etkileyebileceği, neyin ne olduğunu yargılama yeteneğimiz ve ferdî münasebetlerimize kadar geniş bir çerçeveyi kapsıyor.”

Eğitimde yapay zekanın gündeme getirebileceği problemler neler?

Eğitimde yapay zekanın gündeme getirebileceği sıkıntılara; önyargı, ayrımcılık, zımnilik, bilgi müdafaa, şeffaflık, açıklama yeteneği, hesap verebilirlik ve sorumluluk durumlarının örnek olabildiğini belirten Yektar, “Eğitimde yapay zekanın etik hususlarını ele almak birçok nedenden ötürü kıymetli. Eğitimde yapay zekanın etik sıkıntıları, öğrencilerin ve öğretmenlerin temel insan haklarını ve onurunu; eğitim süreçlerinin ve sonuçlarının kalitesini ve tesirliliğini; eğitim fırsatlarının ve faydalarının iştirakini ve eşitliğini etkileyebilir. Eğitimde yapay zekanın etik sıkıntılarının ele alınması, eğitimciler, siyaset yapıcılar, araştırmacılar, geliştiriciler ve yapay zeka ekosistemindeki öbür parametreler ortasındaki işbirliğini içeren çok paydaşlı bir yaklaşımı gerektirir.” dedi.

ChatGPT tehlike ve fırsatları 

ChatGPT’nin sağladığı fırsatların ve neden olabileceği tehlikelerin hem eğitim hem de siber güvenlik bağlamında değerlendirilebildiğini de kaydeden Yektar, şunları söyledi:

Görme engelli öğrenciler için bir fırsat!

“İlk olarak fırsatlarını kıymetlendirmek gerekirse; eğitime ulaşılabilirliği artırttığı söylenebilir. Örneğin ChatGPT, görme engelli öğrencilere yönelik cevapları sesli olarak sağlayabiliyor. Buna ek olarak, görme engelli öğrencilerin yanı sıra yazmakta yahut klavyeyi kullanmakta zorluk çeken öğrencilerin sorularını da sesli olarak lisana getirmelerine imkan tanıyor. Ayrıyeten, öğrenme zahmeti olan öğrencilere yönelik bir çeşitli kavramları daha kolay biçimde açıklayabiliyor.”

ChatGPT’nin en önemli tehlikesi akademik dürüstlük 

ChatGPT’nin tahminen de esas tehlikesinin akademik dürüstlük olduğunu lisana getiren Yektar, pek çok araştırmacı ve eğitimcinin, ChatGPT’yi akademik çalışmalarda ve ödev yazma gayeli kullanmanın sadece kopya çekmeyi ve intihalleri teşvik edeceğine inandığını söz etti.

ChatGPT tarafından sağlanan bilgilerin makul ve âlâ yazılmış üzere görünebidiğini, lakin mutlak doğruluğa sahip olduğunun söylenemeyeceğini söz eden Yektar, ayrıyeten, ChatGPT’nin pek çok bilgiyle eğitilmiş olsa da her mevzuda tam yetkinliğe sahip bulunmadığını, spesifik bahisler hakkında âlâ karşılıklar veremeyebildiğini kaydetti.

Şeyma Yektar, “Gelişen teknolojinin sağladıklarından elbette yararlanmalıyız. Değerli olan bu durumun sonunu belirleyebilmek. Akademik etiğe zıt düşecek hareketler içerisinde bulunmamalı, tarafımıza sunulan bilginin doğruluğunu kesinlikle araştırmalı, ChatGPT’nin yazılı olarak denetimsiz kullanımından kaçınmalı ve ChatGPT’nin sebep olabileceği güvenlik, saklılık ve bilgi sızıntısı üzere tehlikelerinin farkında olmalıyız.” halinde kelamlarını tamamladı

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı